Federal Rezerv, bu yıl faizleri düşürme planlarını erteleyen güçlü ekonomik verilerin ardından Çarşamba günü duruşunu koruması bekleniyor.
Fed, enflasyonun istikrarlı bir şekilde düşmesi ve iş piyasasının bankanın faiz oranlarını %5,25 ila %5,5 aralığına yükselttikten sonra biraz yavaşlamasıyla 2023’ü kapattı.
Faiz oranlarını belirleme sorumluluğuna sahip olan Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) üyeleri, Aralık ayında ekonominin yumuşak bir iniş için yolunda olduğunu düşünerek en erken Mart ayında faiz indirimine başlayacaklarını öngörmüştü.
Ancak ekonominin başka planları vardı.
İş büyümesi 2024’te hızlandı ve ekonomistlerin beklentilerini aşan üst üste üç ay boyunca iş artışı yaşandı. İşsizlik oranı da Nixon yönetiminden bu yana en uzun süreyle %4’ün altında kaldı ve enflasyon Fed – ve çoğu Amerikalı – tarafından hala tolere edilemeyecek seviyelerde durdu.
“Ocak ve Şubat aylarında enflasyon beklenenden yüksek oldu, bu da [Çarşamba günkü] toplantının faiz indirme sürecine başlamak için çok erken olduğu anlamına geliyor,” diyen Comerica Bank ekonomi başkanı Bill Adams.
“Fakat enflasyon, konut sıkıntısı gibi temel itici faktörleriyle birlikte kademeli olarak iyileşiyor ve Fed’in önümüzdeki birkaç toplantıdan birinde faiz indirme sürecine başlaması bekleniyor,” diye devam etti Adams.
Ancak bu karar sol kanattan tepki alacak, çünkü Demokrat milletvekillerinin ve ilerici kar amacı gütmeyen kuruluşların sayısı, ekonominin çok fazla yavaşlamadan feda yapmadan önce Fed’e baskı yapmakta.
Fed’in faizleri sabit tutma olasılığı hakkında bilinmesi gereken 5 şey:
İş piyasası beklenenden daha güçlü
Fed’in faizleri iki on yılın en yüksek seviyesine çıkardıktan sonra iş piyasası son aylarda beklenenden daha güçlü kaldı.
ABD ekonomisi Şubat ayında 275.000 iş yeri ekleyerek ekonomistlerin beklentilerini aştı. Önceki aylarda da benzer şekilde projeksiyonları aşmış olsa da İş İdaresi, Aralık ve Ocak aylarında sırasıyla 290.000 ve 229.000 iş artışlarını aşağı yönlü revize etti.
İşsizlik oranı geçtiğimiz ay hafifçe %3,9’a çıktı, ancak 50 yılı aşkın bir süredir %4’ün altında seyreden en uzun süreli dönemi sürdürdü.
Güçlü bir iş piyasası genellikle olumlu bir işaret olsa da, Fed’in faiz artırımları ekonomiyi yavaşlatmak ve bundan sonra enflasyonu düşürmek amacıyla olduğundan, faiz indirme sürecine başlamak konusunda tereddüt etmesine sebep olabilir.
Enflasyon düz seyirde
Son iki yılda önemli ölçüde düşmesine rağmen enflasyon Fed’in istediği seviyelerin üzerinde kalmaya devam ediyor.
Bir enflasyonun yakından takip edilen bir göstergesi olan tüketici fiyat endeksi, Haziran 2022’de 40 yılın en yüksek seviyesi olan %9,1’e ulaştı. Ocak 2024’te ise %3,1’e geriledi.
Ancak enflasyon Şubat ayında hafifçe yükseldi ve tüketici fiyatları bir önceki aya göre 0,4 puan, bir önceki yıla göre ise %3,2 arttı.
Fed’in yakından takip ettiği ayrı bir enflasyon ölçümü olan kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi, Ocak ayında %2,4’e düştü. Merkez bankası enflasyon konusunda zafer ilan edebilmek ve faiz indirme sürecine başlayabilmek için bu oranın %2’ye düşme yolunda olduğunu görmeyi umuyor.
“[Başkan Jerome Powell] ve diğer Fed yetkilileri sürekli olarak bu döngüde ilk faiz indiriminin sadece enflasyon konusunda daha iyi verilere bağlı olduğunu ve başka bir şeyle ilgili olmadığını söylediler. Bu, onların zaten sahip oldukları iyi verilere dayalı enflasyon beklentisinden ziyade yeni iyi verilere dayalı,” diye yazdı eski bir Fed araştırma direktörü ve ekonomi danışmanı Claudia Sahm, Salı günkü bir analizde.
Fed yetkilileri temkinli olduklarını ifade ettiler
Fed Başkanı Jerome Powell bu ayın başlarında merkez bankasının faiz belirleme komitesinin enflasyonun yeterince yenildiği konusunda henüz yeterince emin olmadığını uyardı.
“Kurulun, enflasyonun sürdürülebilir bir şekilde %2’ye doğru hareket ettiği konusunda daha fazla güven kazanana kadar hedef aralığı düşürmenin uygun olacağını beklememektedir,” Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi’ne söyledi.
Piyasalar daha önce Mart ayında faiz indirimi için umutluydu, ancak Powell, Ocak ayındaki toplantının ardından faizleri yine sabit tutmaya karar veren komitenin bu “belki de en olası olmayan durum” olduğunu uyardı.
Faiz belirleme komitesinin oy hakkı bulunmayan Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, bu yıl için iki veya üç faiz indirimi beklediğini söyledi.
“Eğer iş piyasası hala oldukça güçlü olmaya devam ederse, bu beni şu andan itibaren düşük orandan geriye doğru hareket etmekte güvenli hissettirecektir,” dedi o zamanlar. “Eğer iş piyasasında önemli bir yavaşlama görürsek, o zaman ‘Hey, belki faizleri biraz daha hızlı düşürmemiz gerekebilir’ diyecek.”.Kashkari’nin projeksiyonları büyük ölçüde Aralık ayındaki Fed yetkililerinin projeksiyonları ile uyum içinde. Sadece üç yetkili 2024’te en az iki faiz indirimi beklediklerini belirtirken, en büyük pay üç indirim bekleyenlerden geldi. Fed, Çarşamba günü yeni projeksiyonları açıklayacak.
Wall Street, daha az faiz artışı bekliyor
Güçlü ekonomik veriler ve Fed yetkililerinin sert açıklamaları, Mart ayında faiz indirimi umutlarını azalttı.
Mali piyasalar, CME FedWatch aracına göre Aralık ayında Mart ayı için faiz indirimi olasılığını %75 olarak gösterdi, FOMC’nin takip eden yıl için bir dizi indirim öngördükten kısa bir süre sonra. Bu olasılıklar Ocak ayının sonunda %40’a, Mart’ın başında %15’e ve bu ayın başında daha da düşüş yaşayarak dip seviyeye indi.
“Federal Rezerv’in Mart toplantısında faiz oranlarını değiştirmeyeceği tamamen bekleniyor,” diyen Mutual of America Capital Management’in başkanı ve CEO’su Stephen Rich, “Genel beklenti şu anda Fed’in ilk olarak faizleri Haziran’da indireceği yönünde, bu durum sektörle sıkı sıkıya bağlı enflasyon ve dirençli tüketici ve iş piyasası göz önüne alındığında hala belirsizdir,” dedi.
İlerici kanat, Fed’i yine de faiz indirmeye zorluyor
Fed’in dikkatli duruşu, faiz artırımına karşı sert bir tavır sergileyen Demokrat yasama organlarını ve ilerici aktivistleri muhtemelen hayal kırıklığına uğratacak.
Senatör Bernie Sanders (Vt-I) ve Elizabeth Warren (Mass-D) ile Temsilci Pramila Jayapal (Wash-D) ve 20’den fazla Demokrat Temsilci Pazartesi günü Fed’e bir mektup göndererek faiz oranlarının artık yüksek olmasına gerek olmadığını, bu durumun ABD hanelerine baskı yapmış olduğunu savundu.
“Ana enflasyonun zaten Federal Rezerv’in hedefine uygun hale geldiği göz önüne alındığında, bugünkü aşırı daraltıcı para politikası konut piyasası dengesizliklerini gereksiz yere kötüleştiriyor ve konut sahipliğinin taşınabilirliğini kötüleştiriyor, bankacılık istikrarı için riskler oluşturuyor ve güçlü istihdam ve ücret artışlarının ve buna bağlı ekonomik ve ırksal eşitsizliklerin azalmasının başarılarını tehdit edebilir,” yasama organları yazdılar.
Demokratlar ayrıca, Fed’in faizleri çok uzun süre yüksek tutarak bir durgunluğa sebep olabileceğinden korkuyorlar ve bu durumun Başkan Biden dönemindeki güçlü iş büyümesini Kasım seçimlerinden hemen önce tehlikeye atabileceğini düşünüyorlar.
Bir resesyon, eski Başkan Trump’ın beklenen Cumhuriyetçi rakibi olacağı için Biden’ın eski Başkan Trump’ı alt etme şansları için yıkıcı olabilir ve eski Başkan Trump, Fed’in Biden döneminde faiz indirimine herhangi bir hareket için eleştirebilir.
Telif Hakkı 2024 Nexstar Media Inc. Tüm hakları saklıdır. Bu materyal yayınlanamaz, yayınlanamaz, yeniden yazılamaz veya yeniden dağıtılamaz.